EMDR Nedir?
EMDR, “Eye Movement Desensitization and Reprocessing” kelimelerinin baş harfi ile isimlendirilen bir terapi yöntemidir ve Türkçeye “Göz Hareketleri ile Duyarsızlaştırma ve Yeniden işleme” olarak çevrilmiştir.
EMDR bir yeniden işleme yöntemidir. Travma tedavisinde oldukça etkili bir yöntem olsa da, kimlere yapılacağına iyi karar vermek gerekir. Yeniden işlemeden kasıt şudur: Yaşamımızda bir çok olay yaşarız ancak bunların çok azını hatırlarız. Bazıları ise bazı sürekli olarak kişilerin gündemindedir. Bunlar travmatik anılardır. Bu anılar zihinde uygun olmayan biçimde depolanır.Travmatik anı bir gardroba rastgele atılmış elbiseler gibidir, sürekli dışarı çıkmaya çalışır, çalıştıkça günlük yaşantıya yansımalarda bulunur. Bu anılara düğüm denir. Bu düğümler çözüldükçe ve anılar depoya uygun bir şekilde depolandıkça, belirtiler de düzelmeye başlar.
EMDR’nin çalışma biçimi üzerine ilk hipotez Shapiro tarafından geliştirilmiştir. Shapiro’nun Uyumsal Bilgi İşleme (UBİ) modeline göre; bir bilgi eğer sıkıntı verici ya da travmatik ise tam olarak işlenemez. Bellekte olayla ilgili ilk algılar, beraberinde çarpıtılmış düşünce (biliş) ve algılar olarak depolanacaktır. İnsanların şu an sergiledikleri uyumsuz davranışlar bu sıkıntı verici anıların işlenmeden kalmasının sonucudur. TSSB’nin “intrusive” (girici) belirtilerinin, travmanın işlenmemiş algı, afektif ve bilişsel elemanlarından kaynaklandığı varsayılır. Göz hareketleri ve diğer bilateral (iki yönlü ses ya da dokunma uyaranı gibi) uyaranların bilgi işlemeyi uyardığı varsayımı vardır
EMDR terapisi nasıl çalışır?
Terapist danışan ilişkisi kurulduktan sonra hedef anılara ulaşılır ve danışana iki yönlü uyaranlar verilir. Bu uyaranlar, göz hareketleri, iki kulaktan sesli uyaran verme veya iki yönlü dokunsal uyaranlar verme şeklinde olabilir. Bu iki yönlü uyaranlar, bu terapinin temel yöntemidir ve sonucu etkiler. Bu uyaranlar ile beynin iki yarım küresi arasında geçiş sağlanır. Bu nedenle olumsuz yaşantıların hafıza alanlarına çok daha hızlı erişilebilir. Böylelikle korkulu, kaygılı olarak depolanmış belleğimiz yerine; güvende ve güçlü olduğumuz, kendimizi koruyabileceğimiz, kendimize güvenebildiğimiz gibi, yeni bilgiler oluşturulur.
EMDR terapisi hangi durumlarda uygulanabilir?
EMDR temelde yoğun korku ve kaygılar için uygulansa da günümüzde birçok psikiyatrik bozuklukta kullanılabilen bir terapidir. EMDR’ın kullanıldığı rahatsızlıklar şu şekilde sıralanabilir:
EMDR en çok Travma Sonrası Stres Bozukluğunda kullanılır. Bunun dışında:
- EMDR terapisi ile kaza, deprem, savaş, taciz, şiddet gibi travmatik olayların üzerimizde bıraktığı kötü etkilerden kurtulabiliriz.
- EMDR terapisinin etkili olduğu diğer bir alan olumsuz yaşam deneyimleridir.
- Ayrıca yaşadığımız travma ve olumsuz yaşam olayları, kaygı bozukluğu, depresyon, kızgınlık ve öfke nöbetlerine de neden olduğu için bunlar da EMDR terapisi ile tedavi edilebilir.
EMDR terapisi nasıl uygulanır?
EMDR bir hipnoz yöntemi değildir ve danışan terapi boyunca uyanık ve bilinçlidir. Danışanlar ile önceki yaşantılar ile ilgili anılar belirlenir. Sonrasında hedef anılara ulaşılırken danışana iki yönlü uyaranlar verilir. Bu uyaranlar, göz hareketleri, iki kulaktan sesli uyaran verme veya iki yönlü dokunsal uyaranlar verme şeklinde olabilir. Bu iki yönlü uyaranlar, bu terapinin temel yöntemidir ve sonucu etkiler. Bu uyaranlar ile beynin iki yarım küresi arasında geçiş sağlanır. Bu nedenle olumsuz yaşantıların hafıza alanlarına çok daha hızlı erişilebilir. Böylelikle korkulu, kaygılı olarak depolanmış belleğimiz yerine; güvende ve güçlü olduğumuz, kendimizi koruyabileceğimiz, kendimize güvenebildiğimiz gibi yeni bilgiler oluşturulur.
Not: Yazılar bilgilendirme amaçlıdır. Tedavi için lütfen bir uzmana başvurun.
